Η κατάβαση στα σπήλαια είναι πάντα μια πρωτόγνωρη και ιδιαίτερη εμπειρία για μένα. Τούτη είναι η τρίτη φορά που επισκέπτομαι ένα σπήλαιο, όμως το αίσθημα της αναμονής και της έκπληξης της ανακάλυψης του αγνώστου είναι πάντα εκεί.

Το σπήλαιο της Δόξας είναι σχετικά μικρό σπήλαιο και όχι τόσο γνωστό στον πολύ κόσμο, μιας και δεν είναι εύκολα ορατό από τον δρόμο, αλλά και γιατί οι επισκέπτες προτιμούν να κάνουν μια στάση στην ταβέρνα ακριβώς από πάνω του, για να γευτούν τις περίφημες πίτες με μέλι.  Βρίσκεται σε υψόμετρο 463 μέτρα, στη θέση Κακά Πηλά και είναι περίπου 20 χιλιόμετρα δυτικά του Ηρακλείου, κοντά στο χωριό Μάραθος. Το όνομα του λίγο παράξενο. Λέγεται πως οι ταξιδιώτες από τα Χανιά προς το Ηράκλειο, μετά από την κουραστική αυτή διαδρομή, φτάνοντας στην περιοχή αυτή απ’ όπου φαίνεται πια το Ηράκλειο, αναφωνούσαν «Δόξα τῷ Θεῷ» και έμεινε έτσι το τοπωνύμιο. Μια άλλη εκδοχή όμως, αναφέρει πως απλώς κοντά στο σπήλαιο υπήρχε η εκκλησία Αγία Δόξα.

Όπως και να έχουν τα  πράγματα, αξίζει κάποιος να το επισκεφτεί. Κατεβαίνοντας τα σκαλιά αριστερά, στο πλάι της ταβέρνας, όπου υπάρχει και η αντίστοιχη πινακίδα να σε οδηγήσει, αντικρίζεις την απότομη είσοδο του σπηλαίου. Ενώ το στόμιο του σπηλαίου ήταν ανοιχτό, αρχικά, αποθαρρύνθηκα να κατέβω μιας και η βροχή σε συνδυασμό με ένα παχύ στρώμα βελανίδια έκανε το έδαφος πολύ ολισθηρό. Ευτυχώς, όμως, τελικά υπερίσχυσε η επιθυμία να συνεχίσω, την οποία βέβαια, ενίσχυσαν και οι φωνές των φίλων μου που ήθελαν να προχωρήσουμε γρηγορότερα.

Βαδίζοντας  με πολύ προσοχή στο κατηφορικό έδαφος στα ενδότερα του σπηλαίου με τη βοήθεια του φακού μου, συνειδητοποίησα την αλλαγή θερμοκρασίας, τη μεγάλη υγρασία και άρχισα να παρατηρώ γύρω μου. Πρόκειται για ένα σπήλαιο γεμάτο με νερό, άλλωστε πολλές σταγόνες έπεφταν από τους περισσότερους σταλακτίτες, πράγμα που σημαίνει πως το σπήλαιο παραμένει ενεργό και συνεχίζει να αναδιαμορφώνεται αδιάκοπα. Όταν πια το σώμα και ιδιαίτερα τα μάτια προσαρμόστηκαν πλήρως στις νέες συνθήκες, δεν είχα παρά να θαυμάσω και να σταθώ με δέος μπροστά στον πλούσιο διάκοσμο του σπηλαίου. Για μια στιγμή ένιωθα ότι βεβήλωνα έναν ιερό και απάτητο τόπο με την παρουσία μου, μιας και ήμουν αναγκασμένη να ακουμπώ σταλαγμίτες που κάνουν τόσα χρόνια για να σχηματιστούν, για να μπορέσω να στηριχτώ και να προχωρήσω.

Επειδή το συγκεκριμένο σπήλαιο έχει αρκετά στενά περάσματα είναι εύκολο να προκληθεί σε κάποιον η αίσθηση κλειστοφοβίας, πόσο μάλλον όταν αντικρίσει και τη μικρή λίμνη στο βάθος, και να μην συνεχίσει την πορεία  προς τα μέσα. Όμως, αν έχεις καλούς συνοδοιπόρους που σε βοηθούν να προχωράς ακόμη κι αν δεν έχεις τόσο καλό εξοπλισμό, αξίζει να φτάσεις στην τελευταία αίθουσα που πραγματικά το θέαμα είναι μαγευτικό. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη αίθουσα του σπηλαίου με τους περισσότερους σταλακτίτες και σταλαγμίτες. Δεν είναι ολόκληρη προσβάσιμη,  γιατί ένα μεγάλο βάραθρο σε εμποδίζει να κατέβεις χαμηλά, όμως αν φωτίσεις με το φακό τα τοιχώματα του σπηλαίου θα δεις φοβερούς σχηματισμούς που σε κάνουν να απορείς για τα υπόγεια αυτά θαύματα της φύσης.

Η πορεία προς την έξοδο ήταν ευκολότερη μιας και είχα εξοικειωθεί με τον χώρο και η αίσθηση πως δεν ήθελα να αποχωριστώ αυτό το μέρος δυνατή. Όμως η πείνα ήταν έντονη πια, αφού είχε προηγηθεί της κατάβασης στο σπήλαιο, η ανάβαση στον Στρούμπουλα που δεσπόζει κι εκείνος στην ευρύτερη περιοχή. Μόλις γεύτηκα τα ντόπια εδέσματα, καταλάγιασε η πείνα και ξεκουράστηκα λιγάκι με την παρέα των καλών μου φίλων, για μια στιγμή πέρασε απ’ το μυαλό και την καρδιά, η αγαλλίαση και η πληρότητα που φέρνει στον άνθρωπο η επαφή με τη φύση. Ιδιαίτερα, η γνώση της αντίθεσης της υπόγειας ομορφιάς και της γαλήνιας ησυχίας που υπήρχε ακριβώς κάτω απ’ τα πόδια μου, με την βαβούρα και τη ζεστασιά του κόσμου μέσα στην ταβέρνα, δίνει μια αίσθηση μοναδική που καλώ όποιον τολμά να την βιώσει!

Α.Δ